Dit gebeurde er in de tweede helft van 1983:

juli
  • 1 – De Libische revolutionaire leider Moammar al-Qadhafi brengt een bezoek aan de Marokkaanse koning Hassan en bespreekt de kwestie West-Sahara: sinds Spanje zich in de jaren 70 uit het koloniale gebied terugtrok, vechten de Saharanen (met name de bevrijdingsbeweging Polisario) om onafhankelijkheid van Marokko, dat het gebied annexeerde vanwege de rijkdom aan bodemschatten.
  • 5 – Te hoge kosten én onenigheid met premier Jacques Chirac nopen de Franse president François Mitterrand ertoe de voor 1989 geplande wereldtentoonstelling in Parijs te annuleren.
  • 15 – Op Malta na zijn alle 34 deelnemende landen aan de Europese Veiligheidsconferentie (CVSE) in Madrid het eens over de slotresolutie. Malta ondertekent in september alsnog, na verdere onderhandelingen. De conferentie werd begonnen in 1980.
  • 18 – In een leslokaal van de legerplaats bij Oldebroek, onderdeel van het Artillerie Schietkamp te ‘t Harde, gemeente Elburg, explodeert een AP-23 mijn. Het ongeval vindt plaats tijdens een les “mijnen en valstrikken”. Zes militairen, onder wie de instructeur, worden gedood en tien militairen raken gewond, van wie twee zeer ernstig. Op 19 juli 1983 overlijdt een van de twee ernstig gewonde militairen.
  • 20 – De Bondsrepubliek Duitsland neemt in de EG het voortouw in de bestrijding van de luchtvervuiling door het autoverkeer, door het regeringsbesluit dat vanaf 1986 uitsluitend nog nieuwe auto’s op de weg mogen komen die zijn uitgerust met een katalysator. Tegelijkertijd wordt de loodvrije benzine ingevoerd.
  • 21 – Op het Vostokstation op de Antarctica wordt een buitentemperatuur gemeten van −89,2 graden Celsius, de laagste buitentemperatuur ooit op aarde vastgesteld.
  • 22 – Polen heft de staat van beleg op, die 19 maanden heeft geheerst. Het parlement heeft inmiddels zoveel bijzondere wetten aangenomen dat de meeste rechtsmiddelen van de uitzonderingstoestand nog steeds ter beschikking staan.
  • 23 – Op het eiland Sri Lanka breken bloedige onlusten uit tussen de meerderheid van Singalezen en de minderheid van Tamils.
  • 24 – De Franse wielrenner Laurent Fignon wint zijn eerste Ronde van Frankrijk.
  • 24 – Op de Boliviaanse Yungasweg vindt een ernstig bus ongeval met meer dan honderd doden plaats.
augustus
  • 1 – Bettino Craxi wordt de eerste socialistische premier van Italië.
  • 2 – India, Pakistan, Bangladesh, Sri Lanka, Bhutan, Nepal en de Malediven ondertekenen in New Delhi verdragen over ‘Zuid-Aziatische regionale samenwerking’ op gebieden van landbouw, postverkeer, telecommunicatie en verkeer.
  • 5 – In Opper-Volta grijpt kapitein Thomas Sankara met een militaire coup de macht. Zijn pro-westerse voorganger Jean-Baptiste Quédraogo wordt gearresteerd. Door zijn onorthodoxe en effectieve politiek werkt Sankara zich op tot een idool van de Afrikaanse jeugd. Zo wijzigt hij in 1984 de naam van zijn land in Burkina Faso ten koste van de oude, koloniale, naam.
  • 8 – In België wordt Eugène Michiels, ambtenaar op het ministerie van Buitenlandse Zaken ontmaskerd als spion voor de KGB en de Roemeense Securitate.
  • 8 – Generaal Efrain Rios Montt wordt afgezet als president van Guatemala. Minister van defensie generaal Oscar Humberto Mejia Victores volgt hem op. Voor de arme en onderdrukte bevolking verandert er in wezen niets.
  • 9 – De Engelse krant de Financial Times, toonaangevend in zakenkringen, kan na een drukkersstaking van tien weken weer verschijnen.
  • 10 – In de monding van de Oosterschelde wordt de eerste betonnen pijler voor de Oosterscheldekering afgezonken. De kosten van de doorlaatbare pijlerdam worden geschat op 7,5 miljard gulden.
  • 11 – Bij de vierde ‘nationale protestdag’ in Chili vallen ten minste 24 doden.
  • 14 – Openingsceremonie van de negende Pan-Amerikaanse Spelen, gehouden in Caracas.
  • 15 – Kranten publiceren het door de regering geheim gehouden rapport inzake de grootste particuliere belegger in Nederland, het pensioenfonds ABP. Directeur Ed Masson blijkt betrokken te zijn geweest bij smeergeldzaken en chantage. Hij wordt geschorst en strafrechtelijk vervolgd.
  • 15 – Sovjet-leider Joeri Andropov spreekt zich uit voor drastische wijzigingen in de planeconomie van zijn land. Drie dagen later stelt hij in een gesprek met Amerikaanse senatoren een moratorium op ruimtewapens in het vooruitzicht. Op 21 augustus legt Andropov een ontwerpverdrag over een vreedzaam gebruik van de ruimte voor aan de Verenigde Naties.
  • 19 – Radio Caroline komt vanaf een nieuw zendschip in de lucht.
  • 20 – In Amsterdam steekt een 16-jarige skinhead de 15-jarige Antilliaanse Kerwin Duinmeijer neer. Deze overlijdt een dag later in het ziekenhuis.
  • 21 – Bij terugkeer uit ballingschap wordt de Filipijnse oppositieleider Benigno Aquino jr. op het vliegveld van Manilla doodgeschoten.
  • 27 – In het Wagener-stadion in Amstelveen wint de Nederlandse mannenhockeyploeg voor het eerst in de geschiedenis de Europese titel.
  • 27 – Ten minste 250.000 mensen nemen in de Amerikaanse hoofdstad Washington deel aan een betoging voor de rechten van de zwarte minderheid, voor het recht op arbeid, voor de vrede en tegen de wapenwedloop.
  • 27 – In Amsterdam wordt betoogd tegen het groeiende racisme in de samenleving, naar aanleiding van de moord op Kerwin Duinmeijer.
september
  • 1 – Een Zuid-Koreaans passagiersvliegtuig wordt boven het Russische grondgebied neergeschoten. Alle 269 passagiers en bemanningsleden komen om het leven. (Korean Air-vlucht 007).
  • 10 – Jon Brower Minnoch, de zwaarste man en de op een na zwaarste mens die ooit geleefd heeft, met als hoogst behaalde gewicht 635 kilogram, sterft aan Morbide obesitas op 41-jarige leeftijd.
  • 17 – De Bende van Nijvel overvalt de winkel Colruyt in Nijvel. Resultaat zijn 3 doden (1 agent en het koppel Fourez-Dewit).
  • 17 – De Russische minister van Buitenlandse Zaken Andrej Gromyko ziet af van deelname aan de op 20 september beginnende Algemene Vergadering van de VN in New York, omdat zijn veiligheid niet kan worden gewaarborgd. De Amerikaanse regering heeft de Russische luchtvaartmaatschappij Aeroflot landingsrecht in New York ontzegd, als reactie op het neerhalen van het Zuid-Koreaanse passagiersvliegtuig door het Sovjet-leger in Siberië.
  • 19 – Saint Kitts en Nevis wordt onafhankelijk.
  • 21 – Tijdens een massabetoging in Manilla tegen president Ferdinand Marcos van de Filipijnen opent de politie het vuur: er vallen 11 doden en 247 gewonden.
  • 23 – in Leek opent de Groninger Commissaris van de Koningen Henk Vonhoff de clickets-fabriek. Clickets zijn magnetische balletjes die kortstondig een rage veroorzaakten waardoor er honderden miljoenen stuks van worden verkocht. De onderneming zou echter in een financieel debacle eindigen, waarvan vooral bedenker G. Sebastiaan Vos de dupe werd.
  • 24 – In Monza, Noord-Italië, wordt het proces afgerond inzake de giframp in Seveso (1976). Diverse verantwoordelijken krijgen gevangenisstraffen tot vijf jaar.
  • 25 – de IJmuiderspoorlijn wordt voor reizigersvervoer gesloten door de Nederlandse Spoorwegen, nadat het moderniseringsplan en verlegging van de lijn definitief is afgewezen door minister Neelie Smit-Kroes. De lijn wordt ook wel IJmondlijn genoemd. Het goederenvervoer zal het nog uithouden tot 1995.
  • 27 – Het GNU-project wordt de eerste keer gepubliceerd op verschillende nieuwsgroepen.
  • Frankrijk stuurt troepen naar Tsjaad om de Libische invasie te weerstaan.
  • 30 – Het Grootsch Leidsch HeerenDispuut ExpresZo wordt opgericht.
oktober
  • 1 – Volgens het persbureau TASS demonstreren in Moskou 800.000 mensen tegen de voorgenomen plaatsing van Pershing II’s en kruisraketten in West-Europa.
  • 5 – De Poolse vakbondsleider Lech Wałęsa krijgt de Nobelprijs voor de Vrede toegekend. De grote geldprijs die aan de onderscheiding is verbonden, wil Wałęsa ter beschikking stellen van de Rooms-Katholieke Kerk in Polen.
  • 6 – De Amerikaan Gino Perez is al de achtste beroepsbokser dit jaar die na een gevecht komt te overlijden.
  • 7 – Uitglijder van het Openbaar Ministerie in Nederland bij een grootschalige inval bij Tai chi-groep in muziekschool in Amsterdam wegens onterechte verdenking kinderverwaarlozing.
  • 8 – Simon Carmiggelt schrijft, een dag na zijn 70e verjaardag, zijn laatste “Kronkel” in Het Parool.
  • 9 – Bij een bomaanslag op een Zuid-Koreaanse regeringsdelegatie in Rangoon (Myanmar) komen 21 mensen om, onder wie vier Koreaanse ministers.
  • 11 – In Chili wordt de zesde nationale protestdag voor het eerst door de militaire regering toegestaan; in de hoofdstad Santiago komen circa 100.000 betogers op de been.
  • 17 – Nadat in september in België is gestaakt tegen de kortingen op de lonen, beginnen nu zeven weken stakingen van de ambtenaren in heel Nederland, uit protest tegen de voorgenomen korting van 3,5 procent op het salaris. Vuilophalers, personeel van het openbaar vervoer en PTT-diensten, politie en brandweer voeren actie. Actieleider Jaap van de Scheur, voorzitter van de ambtenarenbond Acop, wordt een nationale beroemdheid.
  • 17 – In België wordt het eerste kraslot geïntroduceerd: Presto van de Nationale Loterij.
  • 19 – De radicale premier van Grenada, Maurice Bishop, komt om bij een staatsgreep van de nog radicaler vicepremier Bernard Coard.
  • 22 – De Metropolitan Opera in New York viert het 100-jarig bestaan.
  • 23 – Op het hoofdkwartier van de Amerikaanse mariniers bij het vliegveld van Beiroet wordt een bomaanslag gepleegd, waarbij 241 Amerikanen worden gedood. Tegelijkertijd ontploft een bom bij het Franse hoofdkwartier, waarbij 58 Fransen worden gedood.
  • 23 – Zeer grote vredesbetoging vindt in Brussel plaats (vanaf Brussel Zuid richting Brussel Noord) tégen de installatie van kruisraketten van de NAVO op Belgisch grondgebied met een 400.000-tal betogers volgens de organisatoren (120.000 volgens de politie).
  • 25 – Er landen troepen van de VS en zes Caraïbische buurstaatjes op Grenada, naar verklaard wordt om een tweede Cuba in de regio te verhinderen.
  • 28 – Door een technische fout tijdens het opblazen van de schachttoren 3 van de Staatsmijn Emma worden vele gebouwen in de omgeving beschadigd.
  • 29 – In Den Haag vindt de grootste demonstratie uit de Nederlandse geschiedenis plaats. Aan de demonstratie tegen het plaatsen van kruisraketten op Vliegbasis Woensdrecht doen ongeveer 550.000 mensen mee. Tot de sprekers behoort verrassend prinses Irene.
  • 30 – De eerste democratische verkiezingen in Argentinië na zeven jaar militaire bezetting.
  • 31 – Het Britse Lagerhuis spreekt zich met 362 tegen 218 stemmen uit vóór plaatsing van de Amerikaanse kruisraketten in Engeland. Veertien dagen later is het eerste van deze atoomwapens geïnstalleerd en inzetbaar.
november
  • 2 – Twee derde van de blanke kiezers in Zuid-Afrika toont zich er in een referendum voorstander van dat ‘Aziaten en kleurlingen’ meer betrokken worden bij het politieke bedrijf. De zwarte meerderheid blijft zoals steeds zonder enige invloed. De VN verklaren half november de aanpassing van de Zuid-Afrikaanse grondwet onaanvaardbaar.
  • 6 – Turkije beleeft de eerste parlementsverkiezingen sinds de militaire machtsovername in 1980. Slechts enkele partijen is het toegestaan kandidaten te stellen. De overwinning gaat naar de conservatieve ‘Moederlandpartij’. Turgut Özal wordt premier.
  • 8 – Aardbeving in Luik met een sterkte van 5,0 op de schaal van Richter. Hierbij vallen twee doden en tientallen gewonden.
  • 9 – Freddy Heineken wordt, samen met zijn chauffeur Ab Doderer, ontvoerd.
  • 9 – Het Franse parlement ratificeert het Rijn-zoutverdrag, dat een einde moet maken aan de lozingen door de Franse kalimijnen en de Zwitserse en Duitse chemische industrie in de Rijn.
  • 15 – Rauf Denktaş roept in het Turkse gedeelte van Cyprus het onafhankelijk staatje Noord-Cyprus uit. Alleen Turkije erkent zijn regering.
  • 17 – Oprichting van het Zapatistisch Nationaal Bevrijdingsleger in Chiapas, Mexico.
  • 18 – Het Amerikaanse Congres keurt voor 1984 een recordbegroting voor defensie goed van 249,8 miljard dollar.
  • 22 – Het parlement van Noorwegen spreekt zich met een meerderheid van één stem uit vóór plaatsing van nieuwe middellange-afstandsraketten in Europa.
  • 23 – Bij de ontwapeningsgesprekken in Genève over middellange-afstandsraketten breekt de Russische delegatie de onderhandelingen af zonder dat een afspraak wordt gemaakt over hervatting daarvan. Intussen arriveren de eerste Pershing II-raketten in de Bondsrepubliek Duitsland.
  • 25 – Onder bemiddeling van Syrië en Saudi-Arabië komen de verschillende Palestijnse strijdgroepen in Tripoli een bestand overeen. In december zal de omstreden PLO-leider Yasser Arafat de stad verlaten.
  • 27 – Bij de grootste demonstratie uit de geschiedenis van Uruguay gaan in de hoofdstad Montevideo 400.000 mensen de straat op om te betogen voor herstel van de democratie, vrijheid en werk.
  • 30 – Na drie weken komt de politie op het spoor van de schuilplaats en Freddy Heineken en Ab Doderer worden bevrijd.
  • 30 – Microsoft brengt de eerste MS-Word-versie op de markt.
  • Nederland wordt getroffen door een ambtenarenstaking. Wekenlang wordt het huisvuil niet opgehaald en de post niet bezorgd.
december
  • 8 – De voormalige Britse minister van buitenlandse zaken Lord Carrington wordt zonder tegenstemmers gekozen tot nieuwe Secretaris-generaal van de NAVO en opvolger van Joseph Luns die in 1984 zal vertrekken.
  • 8 – Er komt ook een einde aan de gesprekken over begrenzing van strategische bewapening en tweezijdige troepenbeperking in Europa.
  • 9 – De dertien landen van de OPEC worden het eens over bevriezing van de prijs van aardolie en over een systeem van quoteringen. De meeste landen zullen zich echter niet aan de afspraken houden.
  • 17 – IRA-bomaanslag op het Londense warenhuis Harrods, waarbij zes mensen om het leven komen.
  • 17 – In de laatste wedstrijd van de kwalificatieronde voor het EK voetbal 1984 wint Spanje met 12-1 van Malta, net voldoende om zich te plaatsen ten koste van Nederland. Er gaan stemmen op dat spelers van Malta zijn omgekocht.
  • 17 – Bij een wraakactie wordt de Amsterdamse seksclub Casa Rosso in brand gestoken; vijftien mensen komen om in de vlammen.
  • 19 – Start van stakingen bij Billiton en Suralco in Suriname.
  • 20 – PLO-leider Yasser Arafat en 4.000 aanhangers zitten al vanaf half november door rebellen uit eigen gelederen ingesloten in de Libanese stad Tripoli. Onder druk van de wereldopinie kunnen ze worden geëvacueerd met vijf Griekse schepen.
  • 29 – De VS kondigen aan dat ze op zo kort mogelijk termijn uit de UNESCO zullen stappen, omdat die VN-organisatie overmatig gepolitiseerd is en een ongebreidelde groei in de financiële behoefte vertoont.
zonder datum
  • Eerste druk van de gidsen van het Pieterpad.