Step up zorg radio

Dit gebeurde er in 1981:

januari

1 – Griekenland wordt het tiende volwaardige lid van de Europese Gemeenschap.
4 – De beruchte Yorkshire Ripper (Peter Sutcliffe) wordt opgepakt. Hij zou sinds oktober 1975 dertien vrouwen op gruwelijke wijze om het leven hebben gebracht.
5 – Eerste uitzending van het Nederlandse jeugdjournaal.
10 – In El Salvador begint het Front Farabundo Martí voor Nationale Bevrijding (FMLN) een groot offensief in het kader van de Salvadoraanse burgeroorlog. De regering roept de staat van beleg uit.
16 – Ondanks waarschuwingen van de Volksrepubliek China laat de Nederlandse regering levering van twee duikboten aan Taiwan toe, ook als de Tweede Kamer zich drie weken later ertegen uitspreekt. China reageert met bekoeling van de economische betrekkingen, maar tot een echte breuk komt het niet.
16 – In Karachi wint de Nederlandse hockeyploeg voor het eerst de Champions Trophy.
20 – Ronald Reagan wordt beëdigd als de 40e Amerikaanse president.
20 – De gegijzelde personeelsleden van de Amerikaanse ambassade in Teheran (Iran) worden na 444 dagen vrijgelaten. Ze worden via Algiers en Wiesbaden teruggevlogen naar de VS.
27 – Een scheepsramp met een passagiersschip in de Javazee eist 443 doden. Op 27 januari breekt brand uit in het ruim waarin auto’s staan, waarna het schip zinkt.
30 – De dagboeken van Anne Frank blijken door haar vader Otto Frank op kritische passages ernstig te zijn ingekort voordat ze na de Tweede Wereldoorlog werden gepubliceerd.

februari

19 – De Amerikaanse president Ronald Reagan presenteert zijn economische programma, waarin de inkomstenbelasting met circa 30 procent omlaag gaat, terwijl op de overheidsuitgaven – op defensie na – drastisch wordt bezuinigd.
21 – Een bomaanslag verwoest het gebouw van de Amerikaanse propaganda-zenders van Radio Free Europe/Radio Liberty in München. Acht mensen raken zwaargewond. In maart vinden nog meer aanslagen op instellingen van het Amerikaanse leger in West-Duitsland plaats; in Gießen en in Frankfurt am Main.
23 – Mislukte staatsgreep van kolonel Antonio Tejero in Spanje.
23 – In Nijmegen komt het tot hevige rellen tijdens en na de ontruiming van een aantal gekraakte woningen in de Piersonstraat. De woningen moeten plaatsmaken voor een omstreden parkeergarage, die er uiteindelijk niet komt.
23 – De Amsterdamse rederij KNSM gaat op in de Koninklijke Nedlloyd.
26 – De Franse hogesnelheidstrein TGV haalt tijdens een testrit een topsnelheid van 318 km/h.
28 – Jan Raas wint in België de officieuze openingsrit van het wielerseizoen, de Omloop Het Volk.

maart

6 – In de rechtbank in de Duitse stad Lübeck schiet Marianne Bachmeier de vermoedelijke moordenaar van haar zevenjarige dochtertje dood.
15 – Mislukte couppoging in Suriname door Wilfred Hawker, een van de 16 sergeanten die een jaar eerder de macht grepen tijdens de Sergeantencoup.
17 – In Polen beginnen gezamenlijke oefeningen van de strijdkrachten van het Warschaupact. In het Westen ziet men er intimidatie van de vrije vakbond Solidarność in.
21 – De Belgische wielrenner Alfons De Wolf zegeviert in de eerste klassieker van het wielerseizoen, Milaan-San Remo.
22 – HGC uit Wassenaar schrijft geschiedenis bij zijn 75-jarig bestaan door als eerste hockeyclub bij zowel de mannen (in 1973) als de vrouwen (1981) uit te komen in de hoogste afdeling van de Nederlandse hockeycompetitie, de hoofdklasse.
26 – De voormalige Britse minister van buitenlandse zaken David Owen en drie andere politici die de Labour-partij de rug hebben toegekeerd, richten de Social Democratic Party (SDP) op. De partij moet gaan fungeren als alternatief voor de conservatieven en de socialisten.
30 – De pas geïnstalleerde nieuwe Amerikaanse president Ronald Reagan wordt in Washington D.C. door de 25-jarige student John Hinckley Jr. neergeschoten en raakt zwaargewond. De woordvoerder van de president, James Brady, raakt zwaargewond en zal verlamd blijven. De aanslagpleger wordt geestesziek bevonden en opgenomen in een psychiatrische inrichting.

april

1 – De Zwitserse Psalm wordt officieel aangenomen als het volkslied van Zwitserland.
2 – Bernard Hinault zegeviert in de Amstel Gold Race.
2 – In de Libanese hoofdstad Beiroet breken de zwaarste gevechten uit sinds 1978. Ze gaan tussen Syrische troepen en rechtse christelijke milities.
3 – In de hoofdzakelijk door Albanezen bewoonde Joegoslavische provincie Kosovo wordt de noodtoestand uitgeroepen. De Albanezen strijden al geruime tijd voor autonomie, die de centrale regering evenwel niet bereid is te verlenen.
3 – Rowdy Gaines scherpt in Austin het wereldrecord op de 100 meter vrije slag aan tot 49,36. Het oude record (49,44) stond sinds 14 augustus 1976 op naam van zijn Amerikaanse landgenoot en collega-zwemmer Jonty Skinner.
5 – Hennie Kuiper wint de Ronde van Vlaanderen.
6 – Mark Eyskens treedt aan als nieuwe Belgische regeringsleider, nadat een week eerder Wilfried Martens is gevallen over de loonindexering. De regeerploeg is nagenoeg dezelfde en zal tot de verkiezingen van november aanblijven. Dan formeert Martens zijn vijfde kabinet.
8 – Jan Raas is de snelste in de semi-wielerklassieker Gent-Wevelgem.
9 – In Irak worden de sjiieten Ayatollah Muhammad Baqir al-Sadr en zijn zuster gearresteerd en vermoord. Het Baathregime verdenkt hen van geheime contacten met de vijand Iran.
12 – Het ruimteveer Columbia is de eerste Spaceshuttle die in een baan rond de aarde vliegt.
12 – Bij de terugkeer op het hoogste niveau, het wereldkampioenschap ijshockey voor A-landen in Zweden, verliest de Nederlandse ploeg met 10-1 van de latere kampioen Sovjet-Unie.
12 – Tien dagen na zijn zege in de Amstel Gold Race wint Bernard Hinault de wielerklassieker Parijs-Roubaix.
12 – De achtbaan Python in de Efteling wordt in gebruik genomen. Het is de eerste stap in de overgang van het sprookjespark naar een attractiepark.
16 – Het gevangen Rote Armee Fraktion-lid Sigurd Debus overlijdt in een ziekenhuis in Hamburg aan de gevolgen van zijn hongerstaking tegen de omstandigheden van zijn gevangenschap. Rellen en aanslagen in diverse Duitse steden zijn het gevolg. Anderzijds beëindigen 25 mede-hongerstakers hun actie.
19 – Josef Fuchs wint de wielerklassieker Luik-Bastenaken-Luik.
25 – Bij het wereldkampioenschap ijshockey in Zweden degradeert de herintredende Nederlandse ijshockeyploeg naar de B-poule na een nederlaag in het afsluitende duel van de verliezersgroep tegen West-Duitsland: 12-6.
29 – Bij verkiezingen in Zuid-Afrika – waarbij alleen blanken stemgerechtigd zijn – handhaaft de Nasionale Party zijn leidende rol, ondanks stemmenverlies. De regering verklaart te zullen vasthouden aan de politiek van apartheid.

mei

1 – De Verenigde Staten verbreken de diplomatieke betrekkingen met Libië.
1 – Japan verplicht zich ‘vrijwillig’ om de export van auto’s naar de VS te beperken. Een overeenkomstige wens van de Europese Gemeenschap wordt in juni gehonoreerd.
3 – In de eredivisie behaalt AZ’67 voor de eerste maal in de historie het landskampioenschap door Feyenoord in de Kuip met 5-1 te verslaan. Het is voor het eerst sinds 1964 (DWS) dat een club buiten de traditionele top 3 de titel opeist.
4 – De Vlaamse Militanten Orde wordt door de rechter verboden wegens geweld en vandalisme.
5 – In Britse gevangenschap overlijdt de IRA-activist Bobby Sands, na een hongerstaking van 66 dagen. Tot begin augustus sterven nog acht hongerstakende IRA-leden. De gevreesde geweldsexplosie in Noord-Ierland blijft evenwel uit.
10 – Frankrijk kiest voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog een socialist tot president: François Mitterrand. Bij de parlementsverkiezingen van 21 juni weten de socialisten samen met de links-liberalen de absolute meerderheid te behalen. Premier Pierre Mauroy neemt ook vier communistische ministers op in zijn kabinet.
10 – Giovanni Battaglin wint de wielerronde in zijn vaderland, de Ronde van Italië.
13 – Aanslag op Paus Johannes Paulus II door de Turk Mehmet Ali Ağca, die op 22 juli tot een levenslange gevangenisstraf wordt veroordeeld. Later zal de paus hem opzoeken in zijn cel en hem vergeving schenken.
20 – Een commissie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) doet de aanbeveling om in de derde wereld de reclame voor kunstmatige babyvoeding te verbieden.
22 – FC Utrecht speelt de laatste voetbalwedstrijd in het oude stadion Galgenwaard. Supporters nemen ‘souvenirs’ mee naar huis en slopen daarvoor het halve stadion.
22 – Moordenaar Peter Sutcliffe, alias de Yorkshire Ripper wordt in het Verenigd Koninkrijk tot levenslang veroordeeld voor dertien moorden.
25 – Een stuntman beklimt langs de buitenmuur de 110 verdiepingen hoge Willis Tower in Chicago. Het beklimmen van gebouwen wordt mode.
26 – Bij de verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer verliest de regeringscoalitie CDA/VVD van Dries van Agt haar meerderheid. De formatie van een nieuwe regering duurt ruim 15 weken. Het kabinet-Van Agt II is een wankele CDA/PvdA/D66-coalitie. Op 16 oktober ontstaat een regeringscrisis, die nog kan worden gelijmd, waarna de regeringsverklaring pas op 16 november afkomt.
28 – AZ’67 wint de KNVB-beker door in het Olympisch Stadion Ajax met 3-1 te verslaan. Hiermee veroveren de Alkmaarders voor het eerst, en tot op heden voor de enige maal, de dubbel.
30 – De president van Bangladesh, Ziaur Rahman, wordt in de stad Chittagong vermoord door opstandige militairen.
31 – De twee laatste delen van de Schiphollijn worden officieel geopend: Schiphol-Leiden en Amsterdam Zuid-Amsterdam RAI. De treinen gaan rijden op 1 juni.

juni

5 – Dr. Michael Gottlieb beschrijft een nieuwe, mysterieuze ziekte: aids.
7 – Israëlische vliegtuigen bombarderen de Iraakse kernreactor Osirak.
11 – De stad Golbaf in Iran wordt met de grond gelijk gemaakt door een aardbeving met een kracht van 6,8. Er vallen meer dan duizend doden.
22 – Nadat het Iraanse parlement president Abolhasan Bani-Sadr, die geen dictatuur van de geestelijkheid wil, uit zijn ambt heeft gezet, wordt een arrestatiebevel tegen hem uitgevaardigd. Bani-Sadr duikt onder en ziet kans naar Frankrijk te vluchten.
28 – Tijdens een vergadering van de Islamitisch-Revolutionaire partijtop in Teheran ontploft een bom, ten gevolge waarvan 78 doden vallen. Onder hen ayatollah Behesthi, de tweede man van het land, lid van de waarnemende presidentiële raad en hoofd van het Opperste Revolutionaire Gerechtshof, alsmede vier ministers.
28 – De 45ste naoorlogse regering in Italië wordt voor het eerst geleid door een politicus die geen lid is van de DC, de christendemocratische partij. Premier Giovanni Spadolini behoort tot de kleinere republikeinse coalitiepartij PRI.

juli

1 – In Nijmegen wordt voetbalclub N.E.C. opgericht, als afsplitsing van SC NEC.
1 – De Chinese partijvoorzitter Hua Guofeng moet aftreden en wordt opgevolgd door Hu Yaobang, een aanhanger van Deng Xiaoping – de sterke man op de achtergrond.
4 – De straatgevechten tussen extreem rechtse blanken en gekleurde jongeren in Londen komen tot een voorlopig hoogtepunt. Twee nachten later worden in Liverpool hele straten verwoest. Tot in augustus heeft de politie de handen vol aan rellen in vele Britse steden.
7 – Een vliegtuig op zonne-energie steekt Het Kanaal over.
6 – John McEnroe lost Björn Borg voor de derde keer af als nummer één op de wereldranglijst der tennisprofessionals, ditmaal na 46 weken, maar de Amerikaan moet die positie opnieuw (na twee weken) weer afstaan aan de Zweed.
8 – De literatuurwetenschapper Umberto Eco krijgt voor zijn roman ‘De naam van de roos’ de Italiaanse literaire Strega-prijs. Dit is het begin van een triomftocht door de hele literaire wereld.
19 – Bernard Hinault wint de Ronde van Frankrijk.
26 – De IWC, de internationale walvisvaartcommissie, legt vanuit Londen de vangst vrijwel geheel aan banden, om de verschillende bedreigde soorten voor uitsterven te behoeden.
28 – De provincie Kerman in Iran wordt getroffen door een aardbeving met een kracht van 7,3 op de schaal van Richter. Tussen de 4.000 en 8.000 mensen komen om.
29 – Prins Charles trouwt met Lady Diana Spencer.
31 – De sterke man van Panama, brigade-generaal van de Nationale Garde Omar Torijos, komt op 52-jarige leeftijd om het leven bij een vliegtuigongeluk.

augustus

1 – Het New Yorkse kabeltelevisiestation MTV begint 24 uur per dag muziek uit te zenden en schept zo de behoefte aan videoclips bij grammofoonplaten.
3 – John McEnroe lost Björn Borg voor de vierde keer af als nummer één op de wereldranglijst der tennisprofessionals, en blijft ditmaal 58 weken aan de leiding.
8 – De Amerikaanse president Ronald Reagan beslist dat de neutronenbom geproduceerd zal worden. Zijn voorganger Jimmy Carter had de ontwikkeling van dit wapen eerder stopgezet. Het verrassende besluit roept wereldwijd protesten op.
10 – Vijf dagen lang blokkeren binnenvaartschippers de Nederlandse waterwegen om een betere regeling voor de vrachtverdeling af te dwingen. Politie en marine bestrijden de chaos met harde hand en de schippers moeten hun actie staken zonder dat resultaat is geboekt.
19 – Twee Amerikaanse jachtvliegers van het vliegdekschip Nimitz schieten twee Libische militaire vliegtuigen neer op een 60-tal zeemijlen uit de kust van Libië.
25 – Na de Voyager 1 bereikt nu de Voyager 2 ruimtesonde de planeet Saturnus.
25 – Zuid-Afrikaanse troepen dringen vanuit Namibië het zuiden van Angola binnen, in een aanval op bases van de Namibische bevrijdingsbeweging SWAPO. Er wordt hevig gevochten met Angolese legereenheden.
25 – Presentatie van de Sony Mavica, het begin van de digitale fotografie.
27 – Uit Amerika komt het bericht dat het oplosmiddel formaldehyde kankerverwekkend is – bij dieren is dat bewezen, bij mensen geldt hoogstwaarschijnlijk hetzelfde.
30 – Bij een bomaanslag op een regeringsgebouw in Teheran worden zeven mensen gedood, onder wie de Iraanse president Ali Mohammed Rajai en zijn premier Mohammed Javad Bahonar. Bij een vliegtuigongeluk op 30 september komt de volledige militaire top van Iran om het leven.

september

10 – De Poolse vakbond Solidariteit eist tijdens een congres in Gdańsk vrije algemene verkiezingen, arbeiderszelfstandigheid in de bedrijven en gelijke rechten voor iedereen. De arbeiders in andere Oost-Europese landen worden opgeroepen ook vrije vakbonden op te richten. Vooral dat laatste wordt door de Sovjet-Unie als een provocatie betiteld.
10 – Het is 44 jaar geleden dat het schilderij ‘Guernica’ werd gemaakt door Pablo Picasso en nu komt het uit de VS naar Spanje terug. Het zal voortaan te zien zijn in het ‘Casón del Buen Retro’ in Madrid. Het werkt beeldt het bombardement uit dat vliegtuigen van het Duitse Legioen Condor tijdens de Spaanse Burgeroorlog uitvoerden op de Noord-Spaanse stad Guernica.
19 – Meer dan een kwart miljoen mensen demonstreren in Washington tegen de economische en sociale politiek van president Reagan.
– De manier waarop Iran zich teweerstelt tegen oppositie en andersdenkenden wordt steeds drastischer: alleen al op 19 en 20 september worden in totaal 185 mensen geëxecuteerd.
21 – In België biedt de Regering-M. Eyskens I haar ontslag aan, vanwege problemen in de coalitie. Na verkiezingen op 8 november duurt het nog meer dan vijf weken voordat Wilfried Martens op 17 december zijn vijfde kabinet kan voorstellen, een coalitie van CVP, PSC, PVV en PRL.
21 – Het vroegere Brits-Honduras, de laatste Britse kolonie op het vasteland van Amerika, wordt onafhankelijk onder de naam Belize. Het aangrenzende Guatemala doet echter aanspraken op het grootste deel van het land.
22 – In Frankrijk wordt de TGV, op dat moment de snelste trein ter wereld, officieel in gebruik gesteld door president François Mitterrand.
27 – Ruim 1300 Vlamingen fietsen door de omgeving van Brussel. Dit wettelijk Nederlandstalig gebied dreigt te verfransen. De actie wordt als De Gordel een jaarlijkse traditie.
27 – De eerste reguliere inzet van de TGV op de Ligne à Grande Vitesse (LGV) Sud-Est tussen Parijs en Lyon. Op deze eerste lijn halen de TGV’s snelheden tot 270 kilometer per uur.

oktober

1 – Het Nederlands Verbond van Vakverenigingen, NVV, en het Nederlands Katholiek Vakverbond, NKV, gaan volledig op in de Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV).
2 – Voor het onvoorstelbare bedrag van 165 miljard dollar, aldus kondigt president Reagan aan, zullen de Verenigde Staten hun strategische strijdkrachten gaan moderniseren.
6 – De Egyptische president Anwar al-Sadat komt om bij een aanslag door tegenstanders van zijn verzoeningspolitiek met Israël.
6 – NLM Cityhopper-vlucht 431 stort neer in zwaar onweer bij Moerdijk. Er vallen 18 doden.
6 – In Zuid-Holland wordt het Gouwe-aquaduct geopend. Het moet voor een betere doorstroming van de Rijksweg 12 (A12) zorgen.
9 – In Frankrijk wordt de doodstraf afgeschaft.
10 – In Bonn demonstreren 300.000 mensen tegen de bewapening en de Amerikaanse atoomraketten die in Europa zullen worden geplaatst. Het is de grootste vredesdemonstratie die ooit in West-Duitsland werd gehouden. Ook in andere landen komen de mensen in nooit eerder vertoonde aantallen de straat op; op 19 oktober 200.000 demonstranten in Brussel, op 15 november 500.000 in Madrid en op 21 november bijna 400.000 in Amsterdam.
14 – In Noorwegen komt een einde aan 53 jaar sociaaldemocratisch bestuur. Gro Harlem Brundtland wordt opgevolgd door de conservatieve premier Kåre Willoch, die aan het hoofd van een minderheidsregering staat.
16 – De militaire regering van Turkije heft alle politieke partijen op en arresteert een groot aantal politici.
18 – De leider van de Poolse communistische partij, Stanisław Kania, wordt na scherpe kritiek in het Centraal Comité weggestemd. Zijn opvolger is generaal Wojciech Jaruzelski, tevens minister-president. Voor het eerst staat daarmee een beroepsmilitair aan het hoofd van de partij.
18 – In Griekenland wint PASOK, de Pan-Hellenistische Socialistische Partij van Andreas Papandreou, de parlementsverkiezingen.
20 – Bij een synagoge in het Antwerpse Diamantkwartier ontploft een autobom. Er vallen drie doden en zestig gewonden, en de aangerichte schade is enorm. De volgende dag houden duizenden mensen een stille tocht tegen de terreur.
28 – Een Russische onderzeeër strandt in een verboden militaire zone voor de marinehaven Karlskrona in het zuiden van Zweden. De Zweedse autoriteiten protesteren krachtig tegen de schending van de kustwateren en geven het schip pas op 6 november vrij.

november

1 – Antigua en Barbuda worden onafhankelijk.
9 – Berichten over het ‘Waldsterben’, het afsterven van de bossen, verwekken in West-Duitsland grote ongerustheid. In de bossen zou de helft van alle bomen ziek zijn door luchtvervuiling en verzuring van de bodem. Het verschijnsel wordt vervolgens in heel Europa geconstateerd.
21 – Na een serie zeer massale demonstraties in verschillende Europese hoofdsteden beleeft Amsterdam, met ruim 400.000 demonstranten tegen het NAVO-besluit tot plaatsing van kruisvluchtwapens met nucleaire lading in West-Europa, zijn grootste demonstratie ooit. Ze werd georganiseerd door de linkse politieke partijen, de vakbeweging en de vredesbewegingen, waarin het IKV onder leiding van Mient Jan Faber een hoofdrol speelde.
25 – Op de Seychellen mislukt een poging van huurlingen om de macht te veroveren op de gekozen regering. Waarschijnlijk zit Zuid-Afrika achter de couppoging. Naar dat land wijkt het grootste deel van de coupplegers uit met een gekaapt vliegtuig.
28 – In New York overlijdt de 83-jarige zangeres Lotte Lenya, die grote faam genoot als vertolkster van het werk van haar echtgenoot Kurt Weill, en Berthold Brecht.

december

1 – In Genève beginnen onderhandelingen tussen de VS en de Sovjet-Unie over wapenbeperkingen in Europa.
3 – De voorzitter van de PSC, oud-premier Paul Vanden Boeynants, treedt af nadat zijn naam in verband is gebracht met belastingontduiking en contacten met extreem-rechtse kringen.
4 – Ciskei is het vierde thuisland dat door Zuid-Afrika onafhankelijk verklaard wordt. Geen enkel ander land zal Ciskei erkennen.
11 – Bloedbad van El Mozote: 900 dorpsbewoners worden door het leger van El Salvador uitgemoord.
François Mitterrand wordt de eerste socialistische president van Frankrijk sinds Vincent Auriol.
13 – In Polen wordt de staat van beleg afgekondigd. De militairen nemen de macht over, naar het heet om het socialisme te redden.
14 – Het Israëlische parlement neemt een wet aan waarmee de bezette gebieden op de Syrische Golanhoogten worden geannexeerd. Over de hele wereld wordt tegen deze maatregel geprotesteerd.
15 – De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties kiest de Peruaanse diplomaat Javier Pérez de Cuéllar tot negende secretaris-generaal. Hij volgt de Oostenrijker Kurt Waldheim op, die door een veto van de Volksrepubliek China van een derde ambtstermijn wordt afgehouden.
29 – De Amerikaanse president Ronald Reagan kondigt opnieuw economische sancties af tegenover de Sovjet-Unie, ditmaal met als aangevoerde reden onderdrukking van Polen.

Datum onbekend

Astronoom Robert Kirshner ontdekt het Gat van Boötes.